بیماری دیابت عصبی، یکی از عوارض شایع دیابت است که می‌تواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی بیماران را تحت تأثیر قرار دهد. این عارضه به آسیب‌های عصبی ناشی از افزایش قند خون و اختلالات متابولیکی مرتبط با دیابت اشاره دارد.

دیابت عصبی می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد و به صورت‌های گوناگون خود را نشان دهد؛ اما در اکثر موارد، علائم اولیه آن به تدریج و به آرامی ظاهر می‌شوند. در ادامه، به بررسی علائم بیماری دیابت عصبی، راه‌های پیشگیری و مدیریت آن در موسسه پرستاری سلامت اول خواهیم پرداخت.

تعریف بیماری دیابت عصبی

دیابت عصبی نوعی از دیابت است که در آن آسیب به سیستم عصبی رخ می‌دهد. این سیستم مسئول کنترل فعالیت‌های بدن است که به‌صورت غیرارادی انجام می‌شوند، مانند تنظیم ضربان قلب، فشار خون، گوارش و تعریق. وقتی این سیستم به‌دلیل دیابت آسیب می‌بیند، مشکلات متعددی در عملکردهای حیاتی بدن ایجاد می‌شود.

به‌طور مثال، افراد مبتلا به دیابت عصبی ممکن است دچار نوسانات شدید فشار خون، مشکلات گوارشی مانند اسهال یا یبوست و اختلالات جنسی شوند. دیابت عصبی اغلب در افرادی که مدت طولانی‌تری با دیابت نوع 1 یا 2 زندگی کرده‌اند دیده می‌شود، به‌ویژه اگر سطح قند خون به‌درستی کنترل نشده باشد.

آسیب به اعصاب منجر به عدم تشخیص به‌موقع تغییرات در قند خون می‌شود که این مسئله ممکن است به هیپوگلیسمی‌های شدید منجر گردد. درمان دیابت عصبی معمولاً شامل مدیریت دقیق قند خون و استفاده از داروها برای کنترل علائم است.

علائم و نشانه‌های دیابت عصبی

دیابت عصبی یکی از عوارض شایع دیابت است که به آسیب‌های عصبی ناشی از قند خون بالا اشاره دارد. این وضعیت می‌تواند بر اعصاب سراسر بدن تأثیر بگذارد؛ اما بیشترین تأثیرات معمولاً بر اعصاب اندام‌های تحتانی مانند پاها و دست‌ها دیده می‌شوند. در ادامه به برخی از علائم و نشانه‌های مختلف دیابت عصبی می‌پردازیم:

1. احساس بی‌حسی یا کرختی: افراد مبتلا به دیابت عصبی در اندام‌های تحتانی (مخصوصاً پاها و انگشتان) احساس بی‌حسی، کرختی یا کاهش حس دارند. این حالت ممکن است به تدریج پیشرفت کند و با افزایش سطح قند خون کنترل نشده تشدید شود.
2. سوزش یا درد عصبی: بسیاری از افراد دچار دردهای عصبی شدید یا احساس سوزش در پاها و دست‌ها می‌شوند. این دردها معمولاً شب‌ها بیشتر حس می‌شوند و می‌توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند.
3. حساسیت به لمس: گاهی اوقات افراد مبتلا به دیابت عصبی حساسیت بالایی به لمس دارند. حتی لمس ملایم لباس‌ها یا تختخواب می‌تواند باعث ایجاد درد شدید شود.
4. ضعف عضلانی: با پیشرفت دیابت عصبی، افراد دچار ضعف عضلانی به‌ویژه در پاها می‌شوند که به مشکلات در راه رفتن یا انجام فعالیت‌های روزمره منجر می‌شود.
5. عدم تعادل و مشکل در هماهنگی: به دلیل تأثیر دیابت عصبی بر اعصاب کنترل‌کننده حرکات، ممکن است فرد دچار مشکل در حفظ تعادل و هماهنگی حرکات شود. این مشکل باعث افزایش خطر زمین‌خوردن و آسیب‌های ناشی از آن می‌شود.
6. زخم‌ها و عفونت‌های پوستی: کاهش حس در پاها باعث می‌شود که فرد متوجه زخم‌ها، بریدگی‌ها یا تاول‌ها نشود. این آسیب‌ها در افراد دیابتی به راحتی می‌توانند به زخم‌های جدی و عفونت‌های خطرناک تبدیل شده که در برخی موارد منجر به قطع عضو می‌گردد.

دیابت عصبی یکی از عوارض جدی و شایع دیابت است که با مراقبت‌های مناسب و کنترل دیابت می‌توان از آن پیشگیری کرد یا پیشرفت آن را کاهش داد. مهم بوده که افراد مبتلا به دیابت، علائم این دیابت را بشناسند و در صورت بروز هر گونه علائم، با پزشک خود مشورت کنند تا از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری شود. همچنین می توانید از قیمت خدمات پرستاری در منزل مطلع شوید و از پرستاران ماهر برای مراقبت و نگهداری از افراد بیمار یا سالمند یا کودک در منزل کمک بگیرید.

آیا دیابت عصبی میتواند خطرناک باشد؟

دیابت عصبی یا دیابت ناشی از استرس به شرایطی گفته می‌شود که در آن استرس شدید، اضطراب یا فشار روانی باعث افزایش قند خون می‌شود. این وضعیت معمولاً به عنوان نوعی دیابت موقت شناخته شده که با رفع عامل استرس یا اضطراب می‌تواند بهبود یابد. برخلاف دیابت نوع ۱ و نوع ۲، دیابت عصبی نتیجه‌ی یک اختلال مستقیم در عملکرد هورمون‌های بدن نیست، بلکه استرس طولانی‌مدت یا ناگهانی نقش اساسی در افزایش قند خون دارند.

استرس می‌تواند به صورت فیزیکی یا روانی ایجاد شود.  در شرایط استرس مزمن یا شدید، این هورمون‌ها می‌توانند سطح قند خون را به طور غیرطبیعی بالا نگه دارند. دیابت عصبی می‌تواند خطرناک باشد، به‌ویژه اگر سطح قند خون به‌طور مداوم بالا باشد و به درستی مدیریت نشود.

مدیریت صحیح استرس و ایجاد تغییرات در سبک زندگی از جمله عوامل کلیدی در پیشگیری و درمان این نوع دیابت است. توجه به علائم و مراجعه به پزشک در صورت مشاهده هرگونه تغییر ناگهانی در سطح قند خون ضروری بوده تا از عوارض جدی جلوگیری شود.

استرس و اضطراب چه تاثیراتی بر بیمارانی که به دیابت عصبی مبتلا هستند دارد؟

استرس و اضطراب می‌توانند تأثیرات قابل توجهی بر بیمارانی که به دیابت عصبی مبتلا هستند، بگذارند. این بیماری معمولاً با مشکلاتی در تنظیم قند خون، سیستم عصبی و واکنش بدن به استرس همراه است. در ادامه تأثیرات مختلف استرس و اضطراب بر این بیماران به صورت مفصل توضیح داده می‌شود:

1. افزایش سطح هورمون‌های استرس: زمانی که فرد تحت استرس قرار می‌گیرد، بدن هورمون‌هایی مانند کورتیزول و آدرنالین تولید می‌کند. این هورمون‌ها موجب افزایش قند خون می‌شوند. برای بیماران دیابتی، به ویژه آنهایی که به دیابت عصبی مبتلا هستند، افزایش قند خون می‌تواند کنترل بیماری را دشوارتر کند. این وضعیت باعث تشدید علائم دیابت و افزایش خطر عوارض جدی مانند مشکلات قلبی و عروقی و عوارض کلیوی می‌شود.
2. کاهش توانایی بدن در تنظیم قند خون: استرس مزمن حساسیت بدن به انسولین را کاهش می‌دهد. این امر باعث می‌شود که بدن نتواند به طور مؤثری قند را از خون به سلول‌ها منتقل کند. در نتیجه، سطح قند خون به‌طور مداوم بالا می‌ماند که به افزایش خطر عوارض ناشی از دیابت مانند آسیب‌های عصبی، بینایی و کلیوی منجر می‌شود.
3. افزایش رفتارهای ناسالم: بسیاری از افراد هنگامی که با استرس و اضطراب مواجه می‌شوند، به رفتارهای ناسالم مانند مصرف بیش از حد غذاهای پرکالری، نوشیدنی‌های شیرین و یا عدم فعالیت بدنی روی می‌آورند. این رفتارها باعث بدتر شدن وضعیت دیابت عصبی می‌شوند، زیرا رژیم غذایی نامناسب و عدم فعالیت بدنی می‌تواند کنترل قند خون را مختل کند.
4. تشدید علائم عصبی: استرس و اضطراب علائم دیابت عصبی را تشدید می‌کنند. استرس باعث افزایش حساسیت به درد شده و ممکن است باعث احساس درد شدیدتر در بیماران مبتلا به آسیب‌های عصبی ناشی از دیابت شود. همچنین، اضطراب خواب بیمار را مختل کرده و علائم عصبی را در طول روز بدتر خواهد کرد.
5. تأثیر بر سلامت قلب و عروق: استرس و اضطراب به‌طور مستقیم بر سلامت قلب و عروق تأثیر می‌گذارند. بیماران دیابتی که دچار استرس مزمن هستند، به دلیل افزایش فشار خون و سطح کلسترول خون، بیشتر در معرض خطر حملات قلبی و سکته قرار دارند. در بیمارانی که به دیابت عصبی مبتلا هستند، این خطرها به دلیل عدم توانایی بدن در مدیریت صحیح استرس، افزایش می‌یابند.

استرس و اضطراب، تأثیرات قابل‌توجهی بر بیماران مبتلا به دیابت عصبی دارند. مدیریت استرس از طریق روش‌هایی مانند تمرینات مدیتیشن، فعالیت بدنی منظم، خواب کافی و مراجعه به مشاور یا روان‌شناس می‌تواند به بهبود وضعیت بیماران کمک کرده و از بروز عوارض جدی جلوگیری کند. اگر سالمندان شما دچار بیماری دیابت هستند پیشنهاد می شود  حتما از خدمات پرستاری برای آنها کمک بگیرید تا پرستاران ماهر و با تجربه بتوانند از آنها به بهترین شکل ممکن نگهداری کنند.

https://salamateaval.com/

سخن پایانی

دیابت عصبی کیفیت زندگی فرد مبتلا به دیابت را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد. شناخت علائم و مراجعه به پزشک برای مدیریت و کاهش عوارض این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است. مدیریت قند خون می‌تواند از پیشرفت این عارضه جلوگیری کند و زندگی سالم‌تری را برای بیماران به ارمغان آورد.